Bệnh khảm lá sắn có tên khoa học là Sri Lanka Cassava Mosaic Virus. Đây là một trong những bệnh gây hại nặng nề nhất với cây sắn, làm ảnh hưởng đến kinh tế của bà con nông dân trồng sắn. Hãy cùng phanthuocvisinh.com tìm hiểu về bệnh khảm lá sắn trong bài viết dưới đây.
Contents
Nguyên nhân và tác nhân truyền bệnh khảm lá sắn
Bệnh khảm trên sắn do một loại vi rút có tên là Sri Lanka Cassava Mosaic Virus (Begomovirus: Geminiviridae) gây ra.
Tác nhân truyền bệnh khảm lá virus hại sắn chính là bọ phấn trắng. Nhiều loại cây trồng bị bọ phấn trắng gây hại có thể kể đến cây thuốc lá, bông vải, cà chua, cà tím, bầu bí, khoai tây, ớt và một số loại cây khác.
Bọ phấn trắng trưởng thành rất nhỏ. Chúng có một lớp bột màu trắng bao phủ trên thân và cánh. Khi mới đẻ, bọ non có màu vàng nhạt, có chân, chui xuống mặt lá, sau đó trú ngụ một vùng dưới mặt lá. Cả ấu trùng và ấu trùng trưởng thành đều hút nhựa cây, làm tổn thương mô lá và tiết nước bọt, làm lây lan bệnh nhiễm trùng, đặc biệt là virus khảm sắn.
Triệu chứng của bệnh khảm lá sắn
– Khảm vàng loang lổ trên lá là triệu chứng bệnh khảm lá sắn dễ nhận biết nhất. Bệnh hại nhẹ làm cho lá sắn bị biến dạng nhẹ hoặc không biến dạng; bị hại nặng lá sắn bị xoăn, quăn, nhăn nheo.
– Khi nảy mầm, hom lấy từ cây sắn bị nhiễm bệnh sẽ biểu hiện bệnh nhanh và không thu hoạch được. Những cây sắn non bị nhiễm vi rút sẽ không được thu hoạch. Cây sắn bị nhiễm vi rút có biểu hiện bệnh tuy nhẹ hơn, nhưng vẫn ảnh hưởng đến sản lượng và chất lượng.
– Dấu hiệu bệnh tồn tại ở tất cả các giai đoạn sinh trưởng của cây sắn, bắt đầu từ khi cây được 1 tháng tuổi, chứng tỏ virus đã lây nhiễm trên cây sắn non.
Cơ chế lan truyền bệnh
Virus khảm sắn Sri Lanka (SLCMV) lây lan qua hai con đường:
– Qua hom: Do virus SLCMV cư trú ở thân, lá, củ sắn nên khi lấy thân sắn làm giống vụ sau, virus sẽ nhân lên ở hom và làm xoăn lá ngay khi cây nảy mầm.
– Qua vật trung gian truyền bệnh: Vi rút SLCMV được lan truyền bởi ruồi trắng, và ruồi trắng chích hút cây sắn bị bệnh sẽ ăn vi rút.
Bệnh khảm lá sắn lây lan nhanh qua hai cơ chế truyền bệnh nêu trên nếu không được phòng trừ và tiêu diệt có khả năng gây hại nặng cho các vùng trồng sắn.
Quy trình phòng trừ bệnh khảm lá sắn
Các biện pháp kiểm dịch thực vật
– Kiểm dịch thực vật nhập khẩu: Không cho phép nhập khẩu nguyên liệu sắn giống từ Campuchia hoặc Lào vào Việt Nam; kiểm dịch chặt chẽ các lô củ sắn tươi nhập khẩu để không mang theo cành, lá.
– Kiểm dịch thực vật nội địa: Không vận chuyển thân, lá sắn ra khỏi vùng ô nhiễm; hạn chế cẩn thận thân và lá sắn vận chuyển trong tỉnh cũng như từ các tỉnh lân cận. Nghiêm cấm vận chuyển thân và lá sắn từ vùng dịch bệnh này sang vùng dịch bệnh khác.
Biện pháp canh tác
– Chọn giống: Chọn giống kháng bệnh, tránh trồng bị bệnh nặng. Giống HLS 11 bị nhiễm bệnh nặng (chưa xác định được giống, mặc dù mật độ ruồi trắng trên ruộng về cơ bản cao hơn các biến thể khác), trong khi các giống KM 419 và KM 140 bị nhiễm không thường xuyên.
– Luân canh cây trồng: Không trồng sắn hoặc cây ký chủ bệnh phấn trắng (thuốc lá, bông vải, cà chua, cà tím, cà tím, bầu bí, khoai tây, ớt,…) ở những vùng bị bệnh khảm lá.
Phòng trừ tác nhân truyền bệnh
– Để diệt ruồi trắng, đặt bẫy dính màu vàng trên đồng ruộng.
– Những vùng có nguy cơ bùng phát dịch bệnh phải phun thuốc bảo vệ thực vật được phép sử dụng. Phun thuốc trong giai đoạn ấu trùng của bọ cánh cứng hiệu quả hơn.
Có thuốc trị bệnh khảm lá sắn không?
Thực tế không có thuốc trị bệnh khảm lá sắn nói riêng và bệnh khảm nói chung. Tuy nhiên đối với bệnh khảm lá sắn, người trồng có thể sử dụng Nano sinh học, kích kháng virus Nano Elicitor để tăng cường sức đề kháng cho sắn đối chọi với virus khảm.
Khi phát hiện bệnh khảm lá sắn trên cánh đồng thì cần lập tức tiêu hủy. Có hai cách tiêu hủy nguồn bệnh:
– Tiêu hủy một phần: Đối với ruộng sắn có tỷ lệ cây nhiễm bệnh từ 70%, loại bỏ cây bị bệnh (kể cả củ), thu gom và đốt.
– Tiêu hủy toàn bộ ruộng: Trên ruộng sắn khi tỷ lệ bệnh trên 70% thì nhổ toàn bộ ruộng, gom, đốt.
– Ruộng sắn có thể thu hoạch phải cắt bỏ toàn bộ cây sắn, tiêu hủy lá và thân.
– Lưu ý: Khi tiêu hủy phải tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn về an toàn lao động, an toàn thuốc bảo vệ thực vật, an toàn môi trường và phòng chống cháy nổ.
Sau khi tiêu hủy cần kiểm tra lại. Sau 15 – 30 ngày kiểm tra các diện tích đã xử lý, nếu phát hiện còn bệnh hoặc củ sắn còn sót mọc mầm thì tiếp tục tiến hành nhổ tiêu hủy.
Hy vọng qua bài viết trên, bạn đọc đã biết được bệnh khảm lá sắn là gì và cách tiêu phòng trừ, tiêu hủy bệnh khảm lá sắn. Để mua thuốc kích kháng virus khảm Nano Elicitor, vui lòng liên hệ CÔNG TY TNHH CÔNG NGHỆ SẠCH NÔNG NGHIỆP qua hotline 09 622 41 635.