Để năng suất vụ mùa tăng cao vượt trội, thu về cây lúa cao khỏe, hạt lúa chắc mẩy, gạo trắng tròn căng, bà con cần phải chú ý tăng sinh dinh dưỡng cho cây lúa từ những giai đoạn đầu tiên. Cách hiệu quả nhất đó là bón phân cho lúa
Bón phân cho lúa là khâu cực kỳ quan trọng trong canh tác lúa nước, ảnh hưởng trực tiếp đến sức sinh trưởng, khả năng kháng bệnh và sản lượng thu hoạch. Tuy nhiên, không phải bà con nào cũng biết cách bón phân cho lúa đúng chuẩn, đúng thời điểm và đúng liều lượng. Nếu bón không đúng, không những lúa phát triển kém mà còn tăng nguy cơ sâu bệnh, giảm năng suất nghiêm trọng.
Trong bài viết này, AT sẽ hướng dẫn bà con chi tiết từng bước cách bón phân cho lúa theo từng giai đoạn sinh trưởng – từ lúc làm đất đến thời kỳ trổ đòng – để giúp cây lúa luôn khỏe mạnh, phát triển đều và cho năng suất gấp 3 lần so với cách làm truyền thống.
Contents
Lúa là loài cây trồng có nhu cầu dinh dưỡng cao và đồng đều trong suốt chu kỳ sinh trưởng. Nếu không được cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng hoặc dùng sai sản phẩm khi bón phân cho lúa, sai thời điểm, cây sẽ phát triển kích thước không đồng đều, thân yếu, lá vàng, rễ ngắn.
Bón phân cho lúa đúng loại, đúng lịch giúp cây phát triển toàn diện, bộ rễ khỏe, thân lá xanh, chắc chắn, tăng cường hoạt động quang hợp, từ đó đảm bảo nền tảng cho một vụ mùa bội thu.
Lúa được cung cấp dinh dưỡng đầy đủ sẽ có sức đề kháng tự nhiên cao hơn, giảm nguy cơ bị nhiễm bệnh do vi khuẩn, nấm hay các loại côn trùng gây hại. Khi cây ít bệnh, bà con cũng đã giảm thiểu được rất nhiều chi phí thuốc BVTV, vừa tiết kiệm được tiền, vừa đảm bảo an toàn cho người sử dụng.
Khi bón đúng loại phân, đúng liều lượng và đúng thời điểm, cây lúa trổ bông đồng loạt, hạt tròn, chắc mẩy, tỷ lệ hạt lép thấp. Nếu kết hợp với quy trình canh tác khoa học, năng suất có thể tăng gấp 2 đến 3 lần so với cách bón phân cho lúa trước đây.
Mỗi giống lúa có đặc tính sinh trưởng khác nhau, do đó nhu cầu dinh dưỡng cũng không giống nhau. Giống lúa ngắn ngày thường cần ít đạm hơn so với giống dài ngày.
Bên cạnh đó, đặc tính đất trồng như độ phì, độ chua, độ tạp chất cũng quyết định rất lớn đến cách bón phân cho lúa.
Mỗi vùng khí hậu, thổ nhưỡng khác nhau đều tác động đến hiệu quả bón phân cho lúa. Vào mùa mưa, khi bón phân cho lúa cần tránh lúc trời mưa to ngăn rửa trôi, mùa nắng nên bón khi đất còn ẩm để tránh bay hơi.
Nhiệt độ cao khiến phân hợp tự nhiên nhanh, nhưng cũng khiến phân dễ bị thất thoát nhanh hơn. Cần linh hoạt thay đổi thời điểm và liều lượng theo dự báo thời tiết.
Cây lúa trải qua nhiều giai đoạn từ mạ nảy, đẻ nhánh, làm đòng, trổ bông, chín hạt… Mỗi giai đoạn cây cần loại dinh dưỡng khác nhau.
Chẳng hạn, giai đoạn mạ non cần lân để phát triển rễ, giai đoạn đẻ nhánh cần đạm để ra nhiều nhánh, giai đoạn làm đòng cần kali để chắc hạt.
Hiểu đúng nhu cầu theo từng giai đoạn sẽ giúp điều chỉnh cách bón phân cho lúa đúng chuẩn, tránh lãng phí và đạt hiệu quả cao nhất.
Phân hữu cơ như phân chuồng hoai, phân xanh, phân vi sinh giúp cải tạo đất, giữ ẩm và cung cấp dưỡng chất bền vững. Kết hợp với phân vô cơ đúng kỹ thuật sẽ gia tăng hiệu quả, tiết kiệm chi phí và bền vững môi trường canh tác.
Thay vì bón phân cho lúa dồn hết vào một lần, cần chia nhỏ theo từng đợt: bón lót – thúc lần 1 – thúc lần 2 – làm đòng – trổ bông. Mỗi lần bón phân cho lúa cần cân đối tỷ lệ đạm – lân – kali phù hợp để cây hấp thụ tốt nhất.
Không áp dụng cứng nhắc công thức bón phân cho lúa, cần thường xuyên quan sát thực tế ruộng như màu sắc lá, tốc độ sinh trưởng, tình trạng sâu bệnh để điều chỉnh kịp thời.
Phân đạm (ure, SA, amoni sunfat…) giúp lúa phát triển lá, thân và tăng cường quá trình quang hợp. Tuy nhiên, nếu bón phân cho lúa quá nhiều sẽ làm cây tốt lá, dễ đổ ngã, khó trổ bông và dễ nhiễm sâu bệnh.
Cách bón phân cho lúa đúng chuẩn:
Phân lân (lân supe, DAP…) đóng vai trò quan trọng trong giai đoạn đầu: thúc rễ phát triển, giúp cây bén rễ nhanh, mọc khỏe và tăng khả năng hấp thụ các chất khác.
Cách bón phân cho lúa đúng chuẩn:
Kali giúp cây chống chịu sâu bệnh, cứng cây, giúp hạt chắc và sáng đẹp hơn. Kali thường có trong KCl hoặc phân hỗn hợp NPK.
Cách bón phân cho lúa đúng chuẩn:
Phân hữu cơ như phân chuồng, phân rác hoai mục, phân compost giúp đất tơi xốp, giữ ẩm, tạo môi trường thuận lợi cho vi sinh vật có lợi phát triển.
Cách bón phân cho lúa đúng chuẩn:
Các nguyên tố như Bo, Zn, Cu, Mn, Fe… tuy chỉ cần một lượng rất nhỏ nhưng lại cực kỳ cần thiết cho các phản ứng sinh hóa trong cây lúa.
Cách bón phân cho lúa đúng chuẩn:
Nếu đất nghèo dinh dưỡng hoặc đất chua mà không được xử lý trước vụ thì cây rất dễ còi cọc ngay từ đầu. Do đó, việc bón phân lót đúng cách sẽ giúp cải thiện kết cấu đất, cung cấp sẵn dưỡng chất cho rễ cây ngay khi mới bén mầm.
Có thể kết hợp thêm vôi bột nếu đất chua: 300–500 kg/ha để khử chua, diệt mầm bệnh, tạo môi trường thuận lợi cho vi sinh vật có lợi phát triển.
Khi mạ bén rễ hồi xanh, đây là lúc cây cần dinh dưỡng để bắt đầu phát triển nhanh phần thân – lá. Giai đoạn này yêu cầu bón nhẹ, tập trung vào cung cấp đạm và lân giúp cây phát triển toàn diện.
Đây là một trong những giai đoạn quan trọng nhất để quyết định số bông hữu hiệu cho năng suất sau này. Lúa cần đủ đạm để kích thích đẻ nhánh và kali để thân chắc khỏe.
Nếu dùng phân tổng hợp, chọn NPK 20-20-15 hoặc 16-16-8 để vừa đủ các dưỡng chất.
Giai đoạn làm đòng là thời điểm quyết định số lượng hạt trên bông. Nếu bón thiếu hoặc sai phân, cây dễ bị lép đòng, hạt nhỏ hoặc không đều.
Thời điểm trổ bông là giai đoạn nhạy cảm, cần chăm sóc nhẹ nhàng nhưng không thể bỏ qua hoàn toàn việc bón phân cho lúa. Việc bổ sung kali và vi lượng sẽ giúp cây trổ bông đều, đậu hạt tốt và tăng chất lượng hạt gạo.
Trong bối cảnh đất canh tác ngày càng bạc màu, chi phí phân bón và thuốc bảo vệ thực vật tăng cao, việc áp dụng các mô hình bón phân cho lúa bền vững trở thành xu hướng tất yếu. Không chỉ đảm bảo năng suất, phương pháp này còn giúp bà con giảm chi phí, cải tạo đất và bảo vệ môi trường.
Nổi bật với hai sản phẩm Siêu trổ thoát A86, Thuốc vô gạo nhanh AT của AT cung cấp đầy đủ – kịp thời – hiệu quả dưỡng chất cho quá trình sinh trưởng của cây lúa. Là giải pháp vàng cho bà con giải quyết vấn đề cây còi cọc, chậm trổ bông,…
Anh Nguyễn Văn Lộc (huyện Cờ Đỏ, TP. Cần Thơ) chia sẻ: “Trước đây tôi bón phân hóa học rất nhiều, cây lúa tốt nhưng thường bị đạo ôn, rầy nâu. Từ khi áp dụng mô hình bón phân cho lúa đúng, kết hợp Siêu trổ thoát A86, chi phí giảm 25%, mà năng suất vẫn giữ ở mức 7,8 tấn/ha. Quan trọng hơn là đất tơi xốp hơn, ít cỏ dại, ít bệnh hơn rõ rệt.”
Bà con nên mạnh dạn thay đổi, thử nghiệm mô hình bón phân cho lúa “4 đúng” kết hợp sản phẩm dinh dưỡng sinh học trên một diện tích nhỏ trước. Sau 1–2 vụ, nếu thấy hiệu quả tốt thì nhân rộng toàn bộ diện tích. Đây là hướng đi bền vững, bảo vệ đất – bảo vệ cây – bảo vệ túi tiền.
Lịch bón phân cho lúa đúng chuẩn giúp bà con chủ động trong từng giai đoạn, không bỏ sót thời điểm vàng để cây hấp thụ dinh dưỡng.
Các vụ này thường có nhiệt độ cao, mưa nhiều nên lượng phân cần giảm hơn Đông Xuân, ưu tiên sử dụng phân hữu cơ, chế phẩm sinh học và tránh dư đạm.
Giai đoạn trổ và sau trổ: Tùy sức cây, có thể bổ sung nhẹ kali hoặc phân bón lá vi lượng, nhưng tránh dư đạm vì dễ bị bệnh bạc lá, lem lép hạt do thời tiết ẩm
Miền Tây Nam Bộ: Đất phù sa màu mỡ nhưng dễ rửa trôi – nên chia nhỏ lượng bón, ưu tiên bón nhiều kali ở giai đoạn làm đòng – trổ.
Tây Nguyên: Đất đỏ bazan có pH thấp – cần bổ sung vôi trước vụ 15–20 ngày để hạ phèn, tăng hiệu quả phân lân và hữu cơ.
Đồng bằng Bắc Bộ: Khí hậu lạnh vụ Đông Xuân – bón sớm, tăng cường lân và đạm ở giai đoạn đầu, hạn chế phân cuối vụ vì trổ bông thường gặp sương muối.
Trong thực tế canh tác, không ít bà con nông dân gặp phải những sai lầm trong quá trình bón phân cho lúa. Những lỗi này tuy nhỏ nhưng có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh trưởng, năng suất và chất lượng hạt lúa.
Nhiều người quan niệm rằng bón nhiều đạm thì cây càng tốt. Thực tế, điều này chỉ khiến cây lúa phát triển lá quá mức, che khuất ánh sáng, làm chậm quá trình phân hóa mầm hoa.
Một lỗi khác thường gặp là bón phân cho lúa vào thời điểm không thích hợp, ví dụ:
Hậu quả là cây không hấp thụ được phân, gây lãng phí và ô nhiễm môi trường, đặc biệt khi phân bị rửa trôi xuống kênh mương, sông rạch.
Việc chỉ sử dụng phân hóa học trong thời gian dài sẽ khiến đất mất cân bằng dinh dưỡng, không còn tơi xốp:
Một số vùng đã ghi nhận hiện tượng đất bạc màu nghiêm trọng, năng suất giảm dần dù lượng phân ngày càng tăng.
Trả lời:
Không nên thay hoàn toàn. Phân hữu cơ rất tốt cho đất và cây, giúp cải thiện cấu trúc đất và tăng vi sinh vật có lợi. Tuy nhiên, cây lúa vẫn cần phân khoáng (đạm – lân – kali) để đảm bảo đủ dưỡng chất phát triển nhanh. Cách tốt nhất là kết hợp hài hòa giữa phân hữu cơ và phân hóa học theo tỷ lệ hợp lý.
Trả lời:
Lý do có thể đến từ đất bị chua (pH thấp), phân bị rửa trôi do mưa, hoặc thời điểm bón chưa phù hợp. Ngoài ra, giống lúa không phù hợp hoặc bị sâu bệnh cũng ảnh hưởng lớn. Bà con nên kiểm tra pH đất, bổ sung vôi nếu cần và ghi chép kỹ để điều chỉnh dần theo điều kiện ruộng nhà.
Trả lời:
Bón vào chiều mát là hợp lý, vì khi đó nhiệt độ hạ xuống, độ ẩm ổn định, giúp phân dễ tan và cây hấp thụ tốt. Tuy nhiên, cần đảm bảo không bón trước mưa hoặc vào lúc ruộng đang ngập nước.
Trả lời:
Có thể bón phân cho lúa bằng Siêu trổ thoát A86 ở nhiều giai đoạn:
Việc bón phân cho lúa đúng chuẩn không chỉ giúp tăng năng suất mà còn nâng cao chất lượng hạt lúa, cải thiện đất canh tác và giảm đáng kể chi phí đầu tư cho bà con nông dân. Bón đúng loại, đúng liều lượng, đúng thời điểm và đúng cách là nguyên tắc then chốt để cây lúa phát triển khỏe mạnh, chống chịu tốt với điều kiện thời tiết bất lợi và sâu bệnh.
Áp dụng lịch bón phân cho lúa khoa học cho từng vụ mùa như Đông Xuân, Hè Thu hay Thu Đông sẽ giúp bà con chủ động hơn trong việc chăm sóc lúa, tránh tình trạng bón thừa hoặc thiếu dinh dưỡng. Đồng thời, kết hợp sử dụng phân hữu cơ, sản phẩm dinh dưỡng sinh học như AT và các phương pháp bón phân cho lúa bền vững khác không chỉ giúp tăng hiệu quả sử dụng phân mà còn cải tạo đất, bảo vệ môi trường đồng ruộng.
Chỉ cần bón phân cho lúa đúng kỹ thuật, dù thời tiết có khó khăn hay dịch bệnh xảy ra, cây lúa vẫn có thể phát triển mạnh mẽ – mang lại vụ mùa thắng lợi và thu nhập cao hơn cho bà con nông dân.
Giỏ hàng của bạn hiện tại chưa có sản phẩm nào.
