Nguyên nhân và thuốc phòng trị bệnh lem lép hạt trên cây lúa

Bệnh lem lép hạt là một loại bệnh khá phổ biến trên lúa. Bệnh lây lan nhanh, đặc biệt ở những nơi làm ruộng thâm canh và nhiều vụ lúa hàng năm. Nếu không được phát hiện và khắc phục sớm, bệnh lem lép hạt trên cây lúa không chỉ ảnh hưởng đến sản lượng mà còn làm giảm chất lượng lúa vụ. Hãy cùng phanthuocvisinh.com tìm hiểu nguyên nhân và biện pháp phòng trị lúa bị lem lép hạt nhé!

Triệu chứng bệnh lem lép hạt trên cây lúa

Hiện tượng lép hoặc lửng hạt lúa được gọi là bệnh lem lép hạt trên cây lúa. Lúa bị lem lép thì trên vỏ trấu sẽ xuất hiện những đốm nhỏ màu sẫm và có thể đổi thành màu đen nếu nhiễm vi khuẩn.

Khi bệnh nặng, vỏ trấu sẽ bị bao phủ bởi những vùng màu nâu sẫm, dẫn đến chất lượng hạt kém, mất màu hoặc lép. Bệnh không chỉ ảnh hưởng đến sản lượng, năng suất lúa mà còn làm giảm chất lượng hạt gạo. Bệnh lem lép hạt trên lúa được phân thành ba giai đoạn dựa trên màu sắc của bệnh:

+ Lép trắng: hiện tượng hạt lép lúc trổ màu trắng.

+ Lép xanh: lúa lép đã trổ bông nhưng có màu xanh.

+ Lép đen: hạt lép có màu đen, nâu đen.

Nguyên nhân gây bệnh lem lép hạt trên cây lúa

Nguyên nhân lem lép hạt chủ yếu do nấm, bên cạnh đó còn có thể do nhện gié, côn trùng và vi khuẩn.

– Nhện gié: Nhện gié thường được tìm thấy ở các bẹ lá lúa. Chúng có thể bò trên đỉnh cành và hút các đầu đang phát triển khi nồng độ cao. Các bông bị hại thường mọc thẳng, với phần lớn các hạt bị dẹt.

– Do vi khuẩn Pseudomonas glumae (hoặc Bukhoderia glumae) gây hạt thối đen hoặc gây ra các vết bệnh trên vỏ hạt.

– Do nấm, có rất nhiều loại nấm gây bệnh lem lép hạt hại lúa : Alternaria padwickii, Bipolaris oryzae, Fusarium sp., Curvularia lunata, Microdochium oryzae, Phoma sp., Pyricularia oryzae, Sarocladium oryzae, Septoria sp., Tilletia barclayana, Ustilagonoides viren

Theo dữ liệu hiện tại, căn bệnh này do 12 loài nấm khác nhau gây ra, và đó là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra hiện tượng lem lép hạt trên cây lúa.

Bệnh lem lép hạt trên cây lúa phát sinh trong điều kiện nào?

– Bệnh xuất hiện, phát triển và gây hại từ giai đoạn cây lúa trổ bông trở đi, giai đoạn trỗ – ngậm sữa là giai đoạn dễ bị hại nhất. Nếu bệnh lem lép hạt trên lúa phát sớm và gặp thời tiết thích hợp mà không phun thuốc kịp thời thì tỷ lệ lép lửng sẽ rất cao, làm thất thu lớn cho nguồn kinh tế của bà con. Vụ Hè Thu 2003 ở một số địa phương của Việt Nam, bệnh hoành hành ở các huyện Châu Thành và Bến Tre, gây thiệt hại thu nhập lên đến 50% ở một số vùng.

– Nếu trời rét, độ ẩm không khí cao, mưa nhiều, dai dẳng… bệnh sẽ phát sinh gây hại và nặng hơn so với thời tiết nắng ráo, hanh khô, ẩm độ không khí thấp trong giai đoạn lúa chín.

Các biện pháp giúp phòng bệnh lem lép hạt trên cây lúa

– Không thu hoạch lúa trên ruộng bị bệnh để tạo giống cho vụ sau. Phải phơi thật khô và quạt trước khi ngâm để loại bỏ hết hạt lơ lửng (hạt mang mầm bệnh nhiều nhất).

– Do nấm, vi khuẩn gây hại phát triển ngay trên vỏ trấu nên bạn phải xử lý hạt bằng thuốc trừ sâu trước khi ngâm ủ để diệt trừ tận gốc nguồn bệnh lây nhiễm sang vụ sau. Ngâm hạt trong thuốc từ 24 – 36 giờ sau đó vớt ra đãi sạch rồi đem ủ bình thường.

– Bón phân cân đối, hợp lý giữa phân lân và kali; thừa đạm có thể gây ra bệnh đạo ôn, héo rũ, vàng lá sớm và các vấn đề khác. Đồng thời, cây lúa không được thiếu đạm, nghèo dinh dưỡng. Bệnh đốm nâu, chích chòe lửa… vì những bệnh này nếu gây hại đáng kể cho cây lúa cũng sẽ tấn công và gây bệnh lem lép trên hạt.

– Nên bón phân vôi và phân lân cho những vùng đất bị nhiễm phèn hoặc có quá nhiều rác hữu cơ.

Thuốc đặc trị bệnh lem lép hạt trên lúa

– Đối với bệnh do nhện gié gây ra: Pha 250g Mebe BT với 200 lít nước (25g/bình 20 – 25 lít nước), phun vào sáng sớm hoặc chiều mát, phun khi vào giai đoạn mùa vụ xuất hiện nhện gié trên lúa. Để lây nhiễm rầy, sâu và các loại côn trùng khác, thuốc này sử dụng phương pháp nấm ký sinh. Do đó, bà con có thể tin tưởng rằng bất kỳ loại côn trùng nào gây hại cho lúa sẽ bị tiêu diệt hoàn toàn. Ngoài ra, sản phẩm thuốc trừ sâu sinh học Mebe Bt còn giúp bà con tiêu diệt dứt điểm các loại côn trùng gây hại như: bọ trĩ tấn công lúa, nhện đỏ, rệp sáp, sâu ăn phá lá lúa,…

– Đối với bệnh lem lép do vi khuẩn gây ra: Pha 25ml Nano Đồng C99 25ml với 20 – 25 lít sau đó phun đều lên thân, lá và vùng xung quanh gốc. Nano đồng C99 còn hỗ trợ làm lành nhanh các vết thương hở, ngăn chặn việc tạo điều kiện cho các tác nhân khác tấn công lúa.

– Đối với bệnh lem lép hạt trên cây lúa do nấm gây ra: Pha 25 – 50ml thuốc trừ nấm bệnh sinh học – AT Vaccino CAN 500ml với 200 lít nước rồi phun 2 – 3 lần, cách nhau 3 – 5 ngày/lần vào vết bệnh và trên tán lá, thân và vùng đất quanh gốc để tránh lây lan bệnh ra vị trí khác.

Tại AT chúng tôi cung cấp rất nhiều các loại thuốc sinh học giúp bà con phòng trị dứt điểm các nấm khuẩn, côn trùng gây ra các bệnh hại trên đồng lúa như: tình trạng lúa lốp trên ruộng, lúa lộn, lúa ma, bệnh đạo ôn, bệnh thối rễ,… và các sản phẩm giúp tăng cường chất dinh dưỡng như: sản phẩm vô gạo nhanh, thuốc nở bụi lúa nhanh,… Để chọn được các sản phẩm phù hợp với tình trạng đồng ruộng nhà mình bà con hãy liên hệ trực tiếp với kỹ sư của ÔNG TY TNHH CÔNG NGHỆ SẠCH NÔNG NGHIỆP qua hotline 09 622 41 635 nhé. 

Có đến 3 nguyên nhân gây bệnh lem lép hạt trên lúa, vì thế bà con cần xác định chính xác nguyên nhân để có các biện pháp xử lý hoặc dùng đúng thuốc đặc trị lem lép hạt trên lúa. Và để cập nhật được những tin tức mới nhất về tình tình nấm bệnh, côn trùng gây hại trên đồng ruộng thì bà con có thể truy cập vào trang web: phanthuocvisinh chúng tôi thường xuyên luôn mang đến cho bà con những thông tin mới và nhanh nhất.